Amyloïdose is een zeldzame en mogelijk ernstige aandoening die wordt gekenmerkt door de abnormale ophoping van verkeerd gevouwen eiwitten, zogenaamde amyloïden, in organen en weefsels van het lichaam. Deze eiwitten stapelen zich buiten de cellen op en verstoren de normale werking van de organen.
Oorzaken
Amyloïdose kan zijn:
Primair (AL) – gerelateerd aan plasmacelaandoeningen, zoals multipel myeloom.
Secundair (AA) – veroorzaakt door chronische ontstekingsziekten (zoals reumatoïde artritis of tuberculose).
Erfelijk – veroorzaakt door genetische mutaties (zeldzame vorm).
Leeftijdsgebonden – komt vaak voor bij ouderen en tast vooral het hart aan.
Meest getroffen organen
Nieren (nierfalen)
Hart (hartritmestoornissen, hartfalen)
Lever
Perifeer zenuwstelsel
Maagdarmkanaal
Veelvoorkomende symptomen
Vermoeidheid
Onverklaarbaar gewichtsverlies
Zwelling in de benen
Kortademigheid
Eiwit in de urine (proteïnurie)
Tintelingen of gevoelloosheid
Diagnose
Biopsie van het aangetaste weefsel (bijv. nier, buikvet)
Bloed- en urinetests
Eiwitelektroforese
Genetische tests (bij erfelijke gevallen)
Behandeling
De behandeling hangt af van het type amyloïdose, maar kan onder meer bestaan uit:
Chemotherapie (om de productie van abnormale eiwitten te onderdrukken)
Beenmergtransplantatie
Behandeling van de onderliggende ziekte (bij secundaire amyloïdose)
Ondersteunende medicatie (diuretica, ontstekingsremmers)
Bron: mayoclinic
